Bệnh gout, hay còn gọi là thống phong. Là một dạng viêm khớp phổ biến gây ra bởi sự tích tụ axit uric trong máu. Tình trạng này dẫn đến các cơn đau dữ dội, sưng đỏ và nóng ở các khớp, đặc biệt là ngón chân cái. Bệnh gout không chỉ gây đau đớn mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống. Vì vậy, việc tìm kiếm các giải pháp tự nhiên, trong đó có ngải đen (tên khoa học là Kaempferia parviflora), đang được nhiều người quan tâm. Vậy, ngải đen có lợi ích gì dành cho người bệnh gout? Bài viết này sẽ đi sâu vào phân tích cơ chế, các thành phần chính. Và những bằng chứng khoa học để làm rõ ngải đen có lợi ích gì với gout

1. Gout là gì và nguyên nhân gây bệnh.

Gout là một bệnh lý rối loạn chuyển hóa purin trong cơ thể. Purin là hợp chất tự nhiên có trong nhiều loại thực phẩm, khi được chuyển hóa tạo ra axit uric. Bình thường, axit uric được đào thải qua thận. Tuy nhiên, khi cơ thể sản xuất quá nhiều axit uric hoặc thận không thể đào thải kịp. Nồng độ axit uric trong máu sẽ tăng cao.

Sự dư thừa axit uric này sẽ kết tinh thành các tinh thể sắc nhọn, lắng đọng tại các khớp, mô mềm và gây ra các cơn viêm cấp tính. Các yếu tố nguy cơ chính bao gồm:

• Chế độ ăn uống không lành mạnh (ăn nhiều thịt đỏ, hải sản, nội tạng động vật). 
• Uống nhiều bia rượu.
• Thừa cân, béo phì.
• Tăng huyết áp, tiểu đường.
• Di truyền.

2. Ngải Đen và các hoạt chất quý giá

Ngải đen, một loại cây thuộc họ Gừng. Có nguồn gốc từ vùng núi cao của Thái Lan và Việt Nam. Từ lâu, ngải đen đã được sử dụng trong y học cổ truyền để hỗ trợ tăng cường sinh lực. Các bệnh về tiêu hóa và viêm nhiễm. Khoa học hiện đại đã phân tích và tìm thấy trong ngải đen một nhóm hoạt chất đặc biệt gọi là polymethoxyflavones (PMFs). 

Các PMFs nổi bật trong ngải đen bao gồm:

• 5,7-dimethoxyflavone (DMF): Hoạt chất chính có tác dụng chống viêm và chống oxy hóa mạnh mẽ.
• 5,7,4’-trimethoxyflavone: Góp phần vào các tác dụng sinh học của ngải đen.

Các nghiên cứu đã chứng minh lợi ích của ngải đen có các hoạt chất này mang lại cho sức khỏe. Bao gồm cả khả năng hỗ trợ các bệnh viêm nhiễm, trong đó có gout.
(Nguồn: https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S2772753X25000966)

3. Cơ chế tác động của Ngải Đen lên bệnh gout

Dưới đây là các cơ chế chính giúp ngải đen có tiềm năng trong việc hỗ trợ điều trị bệnh gout:

3.1. Hỗ trợ chống viêm mạnh mẽ

Viêm là phản ứng tự nhiên của cơ thể đối với các tinh thể axit uric lắng đọng trong khớp. Đây là nguyên nhân trực tiếp gây ra các cơn đau và sưng tấy dữ dội. Các hoạt chất PMFs trong ngải đen có lợi ích đã được chứng minh là có khả năng:

• Hỗ trợ Ức chế các enzyme gây viêm: Ngải đen có thể ức chế hoạt động của các enzyme như COX-2 và iNOS, vốn đóng vai trò chủ chốt trong quá trình sản xuất các chất gây viêm như prostaglandin.
• Hỗ trợ Giảm sản xuất các cytokine gây viêm: Các nghiên cứu cho thấy ngải đen giúp giảm nồng độ các cytokine tiền viêm như TNF-α và IL-6, từ đó làm dịu phản ứng viêm và giảm đau hiệu quả.

Nhờ cơ chế này, ngải đen không chỉ hỗ trợ làm giảm các triệu chứng đau và sưng tấy trong các đợt cấp của gout mà còn có thể hỗ trợ tình trạng cũng như ổn định viêm mãn tính.

3.2. Hỗ trợ Giảm nồng độ axit uric trong máu

Việc kiểm soát nồng độ axit uric là yếu tố then chốt trong việc hỗ trợ điều trị gout. Ngải đen được cho là có khả năng tác động đến quá trình này thông qua: 

• Hỗ trợ Ức chế enzyme xanthine oxidase (XO): Enzyme XO là enzyme chịu trách nhiệm chuyển hóa purin thành axit uric. Một số nghiên cứu sơ bộ cho thấy các chiết xuất từ ngải đen có thể ức chế enzyme này, tương tự như cơ chế hoạt động của thuốc allopurinol (một loại thuốc điều trị gout phổ biến).
• Hỗ trợ Tăng cường đào thải axit uric: Một số thành phần trong ngải đen có thể hỗ trợ chức năng thận, giúp tăng cường khả năng đào thải axit uric ra khỏi cơ thể qua đường tiểu.

Mặc dù cần thêm nhiều nghiên cứu lâm sàng để khẳng định, nhưng các cơ chế này cho thấy ngải đen có thể góp phần vào việc ổn định nồng độ axit uric, từ đó hỗ trợ phòng ngừa các đợt gout cấp.(Nguồn: https://tamanhhospital.vn/benh/tang-acid-uric-mau/)

3.3. Hỗ trợ chống oxy hóa

Các tinh thể axit uric lắng đọng không chỉ gây viêm mà còn tạo ra stress oxy hóa tại các khớp, làm tổn thương tế bào và mô. Các hợp chất chống oxy hóa trong ngải đen có thể:

Hỗ trợ Trung hòa gốc tự do: Bảo vệ tế bào khỏi sự tấn công của các gốc tự do gây hại, hỗ trợ làm giảm tổn thương mô và góp phần làm giảm tình trạng viêm.

4. Bằng chứng khoa học và cách sử dụng

Một số nghiên cứu trên động vật và trong ống nghiệm đã chỉ ra tiềm năng của ngải đen trong việc hỗ trợ bệnh gout. Một nghiên cứu công bố trên Tạp chí Journal of Ethnopharmacology đã chứng minh chiết xuất từ ngải đen có lợi ích giảm viêm và đau ở chuột bị viêm khớp. Tuy nhiên, các nghiên cứu lâm sàng trên người vẫn còn hạn chế.

Cần lưu ý: NGẢI ĐEN KHÔNG PHẢI LÀ THUỐC và không thể thay thế phác đồ điều trị của bác sĩ. Nó chỉ nên được xem là một biện pháp hỗ trợ, kết hợp với chế độ ăn uống và lối sống lành mạnh.

Cách sử dụng Ngải Đen cho người bệnh gout:

• Dạng củ tươi: Củ ngải đen có thể thái lát mỏng, ngâm mật ong hoặc ngâm rượu để dùng dần.
• Dạng bột: Tiện lợi để pha với nước ấm, mật ong hoặc trộn vào các món ăn.
• Dạng viên nang, chiết xuất: Đây là dạng phổ biến và được nhiều người lựa chọn vì đã được chuẩn hóa hàm lượng hoạt chất.

Một số lưu ý quan trọng:

• Tham khảo ý kiến bác sĩ: Luôn tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia y tế trước khi sử dụng ngải đen, đặc biệt nếu bạn đang dùng thuốc điều trị gout như allopurinol hoặc colchicine để tránh tương tác thuốc.
• Liều lượng phù hợp: Không lạm dụng ngải đen. Sử dụng đúng liều lượng khuyến cáo để đảm bảo an toàn.
• Chọn nguồn uy tín: Mua ngải đen từ các nguồn đáng tin cậy để tránh mua phải hàng giả, kém chất lượng.

5. Lối sống và chế độ ăn uống cho người bệnh gout

Ngải đen có lợi ích chỉ là một phần của giải pháp. Để kiểm soát bệnh gout hiệu quả, bạn cần kết hợp với một lối sống khoa học:

• Chế độ ăn kiêng: Hạn chế thực phẩm giàu purin như thịt đỏ, nội tạng, hải sản (tôm, cua), rượu bia. Thay vào đó, hãy bổ sung nhiều rau xanh, trái cây và uống đủ nước.
• Tập thể dục đều đặn: Giúp duy trì cân nặng hợp lý và cải thiện sức khỏe tổng thể.
• Uống nhiều nước: Giúp thận hoạt động tốt hơn, tăng cường đào thải axit uric.
• Kiểm soát các bệnh lý nền: Cao huyết áp, tiểu đường, béo phì đều làm tăng nguy cơ mắc bệnh gout.

6. Kết luận

Ngải đen có tiềm năng hỗ trợ bệnh gout nhờ các lợi ích chống viêm, giảm nồng độ axit uric và chống oxy hóa. Tuy nhiên, các bằng chứng khoa học vẫn cần được nghiên cứu thêm trên người.

Việc sử dụng ngải đen nên được xem là một biện pháp bổ trợ. Kết hợp chặt chẽ với phác đồ điều trị của bác sĩ và một lối sống khoa học. Điều này không chỉ giúp bạn kiểm soát các cơn đau gout hiệu quả. Và còn nâng cao chất lượng cuộc sống lâu dài.